Ο ΟΜΗΡΟΣ ΔΕΝ ΗΤΑΝ ΤΥΦΛΟΣ. ΤΟΝ ΤΥΦΛΩΣΑΝ

                Ο ΟΜΗΡΟΣ ΔΕΝ ΗΤΑΝ ΤΥΦΛΟΣ. ΤΟΝ ΤΥΦΛΩΣΑΝ!

                                                                        γράφει ο Διονύσης Μπώκος

   Το όνομα, που έδωσαν στον μεγάλο ποιητή, «προφητικά» ή όχι, -«Όμηρος» - μετά το εγχείρημά του, δηλαδή, αφ’ ότου βγήκε να ψάλλει το έργο του, το απαγορευμένο, για το ιερατείο και για πολλούς ομηριστές σημαίνει τυφλός. Όμως ουδέποτε θα δεχτεί κανείς ότι τούτο προδιαγράφει την εκ γενετής ύπαρξη αυτής της αναπηρίας. Και οι λόγοι είναι λίγοι μεν, αλλά ισχυροί!

   Εάν λοιπόν ήταν τυφλός και είχε το χάρισμα της απομνημόνευσης, τότε θα έπρεπε να γνωρίζει μόνο όσα του είχαν πει ή ό,τι του έλεγαν. Τίποτα περισσότερο, αφού δεν έβλεπε.

   Εάν ήταν τυφλός, πως θα μπορούσε μόνος του, χωρίς τη παραμικρή βοήθεια, ένα τόσο μεγάλο ποιητικό έργο να το συνθέσει και να βγει –τυφλός- στους δρόμους να το ψάλλει; Διέθετε βοηθό; Ας πούμε κάτι σαν γραμματέα,. Και θα είχε εμπιστοσύνη, αφού γνώριζε ότι αυτό που ετοιμάζει θα προκαλούσε την οργή του ιερατείου και βέβαια γνωρίζοντας και τις συνέπειες, αν διέρρεε;

   Εάν ήταν τυφλός, πως θα το έγραφε, ή και θα διάβαζε αυτό που «είδε»;

   Εάν ήταν τυφλός και τελικά συνέθεσε, «έγραψε» και έψαλλε ένα τόσο μεγάλο ποίημα, αυτό σημαίνει ότι ήταν από τους εύπορους και είχε τη δυνατότητα να διατηρεί, όπως σημειώσαμε πιο πάνω, γραμματέα ή γραμματείς, δηλαδή ομάδα ανθρώπων και συνοδό κατά την έξοδό του, στους δρόμους; Ο εύπορος όμως είναι και δυνατός. Είναι υπολογίσιμος, στην όποια κοινωνία…

   Στο «βιογραφικό» του όμως δεν αναφέρεται πως είναι οτιδήποτε άλλο, εκτός από αοιδός και φυσικά ποιητής.

   Αντίθετα, τον Ησίοδο, τον λένε τσοπάνη! Βέβαια, η λέξη τσοπάνης, με την σημερινή έννοιά της, ενέχει κάτι το «υποτιμητικό». Για την εποχή εκείνη όμως φαίνεται να είναι το πιο αποδοτικό επάγγελμα. Άλλωστε και ο βασιλιάς Οδυσσέας, τσέλιγκας είναι, με τα τόσα κοπάδια που κατέχει. Ακόμη και ο «θεός» Ήλιος τσοπάνης ήταν, με κουτελάτες αγελάδες «..όπου βόσκουν  / βόδια και πρόβατα παχιά του κοσμογυριστή Ήλιου» (Μ 127-128)

   Βέβαια, τον Ησίοδο τον σκότωσαν («κατά λάθος») και εν πάσει περιπτώσει ξεμπέρδεψε. Η ποινή όμως του Ομήρου, ήταν διπλή και τριπλή, για το δικό του ανόμημα. Του «χάρισαν» το αιώνιο σκοτάδι εν ζωή! Και έτσι απομακρύνθηκε έκτοτε, από τον κόσμο, φτάνοντας στην Ίο, όπου όπως λέγεται και πέθανε ξεχασμένος.

   Αλλά, ας δούμε το θέμα και από μια άλλη οπτική γωνία. Στους χώρους λοιπόν, που το «απόρρητο» είναι το πρώτο  μέλημα – στο άδυτο – ένας ανάπηρος και μάλιστα τυφλός δεν θα επιλεγόταν εύκολα, λόγω της αναπηρίας αυτής, που θα απαιτούσε παράλληλα και φροντίδα ιδιαίτερη. Έτσι, θεωρείται αδύνατο, να τον επέλεξαν τυφλόν, όσο και ταλέντο να ήταν ο Όμηρος, όταν εκεί χρειάζονταν αεικίνητοι με «αυτί και μάτι»!

   Να τον συνέλαβαν αργότερα και εκεί μέσα, μακριά από τα μάτια του κόσμου, μακριά από μαρτυρίες, και να τον τύφλωσαν, αυτό είναι μια πιθανότητα. Όπως επίσης είναι μια πιθανότητα, αργότερα να τον ελευθέρωσαν ή και να τον εξόρισαν στην Ίο…

   Δεν ήταν λοιπόν τυφλός ο Όμηρος μέχρι που σύνθεσε, έγραψε, έψαλλε και «κατοχύρωσε» το έργο του, γυρνώντας παντού. Τότε, και στον τόσο χρόνο, όσο το ιερατείο ήταν δεύτερο σε ισχύ, δηλαδή αποδυναμωμένο. Αργότερα, όταν και οι δύο ισχυρές τάξεις, ευγενείς και ιερατείο τον κυνηγούν μαζί, τότε δεν αποφεύγει την ποινή του. Τότε, «επηρώθη τας όψεις»!

  Το ότι κάποιο «προφητικά» τον ονόμασαν «όμηρο» δηλαδή τυφλό, αυτό είναι κάτι «αδιευκρίνιστο», αλλά βεβαίως μια πικρή και σκληρή ίσως πραγματικότητα…           Δ. Μ.

___________